پرسشنامه تمايلات غرق شدن (ITQ) (ويتمر و سينگر (۱۹۹۸))
پرسشنامه تمايلات غرق شدن (ITQ) (ويتمر و سينگر (۱۹۹۸))
روایی و پایایی دارد
نحوه نمره دهی دارد.
پرسشنامه تمايلات غرق شدن (ITQ) توسط ويتمر و سينگر (۱۹۹۸) ارائه شد و به بررسي توانايي فرد در درگيرشدن و مشاركت در تجارب روزانه ميپردازد و به فناوري نيز بستگي ندارد (مانيا و چالمرز، ۲۰۱۶). ITQ از سه خرده مقياس تشكيل شده است:
بازي: در گويه هاي مقياس بازي ITQ از آزمودنيها پرسيده ميشود تا چه حد به بازيهاي رايانهاي ميپردازند و تا چه حد در اين بازيها غرق ميشوند و احساس ميكنند در بازي هستند. البته لارني و همكاران (۲۰۱۷) معتقدند فقط گويه آخر مقياس بازي مربوط به تمايلات غرق شدگي است و ميتوان آن را شاخص مشاركت در بازي تلقي كرد.
فوكوس: منظور از فوكوس، آماده باش ذهني[۱] و توانايي تمركز روي فعاليتهاي لذت بخش و جلوگيري از عوامل حواس پرت كننده است. به نظر ميرسد فوكوس زمينه ساز عامل بعدي يعني مشاركت باشد.
مشاركت: مشاركت مربوط به آمادگي براي درگير شدن و مشاركت انفعالي در برخي فعاليتهاست. مشاركت حاصل تمركز انرژي و توجه روي يك محرك، فعاليت يا رويداد است. ميزان مشاركت به اهميت يا معناي آن محرك، فعاليت يا رويداد بستگي دارد. اگر كاربر مشكلات شخصي داشته باشد، بيمار باشد، از نظر فيزيكي راحت نباشد يا به محركهاي خارج از محيط مجازي توجه كند، مشاركت كمتري در محيط مجازي خواهد داشت. در آزمونهاي متعددي كه به بررسي احساس حضور پرداختهاند، عامل “مشاركت” با همين عنوان يا عنوانهاي مشابه خود را نشان داده است، مثلا عامل مشاركت / مهار آزمون PQ، عامل درگير شدن در آزمون[۲] ITC-SOPI، عامل تخصيص توجه[۳] در آزمون[۴]MEC-SPQ و عامل درگير شدن در آزمون [۵]TPI. البته در MEC-SPQ عاملي به نام “مشاركت شناختي” نيز وجود دارد.
ظاهراً تمايلات غرق شدن (مانند فوكوس و مشاركت)، انعكاسي از صفات و آمادگيهاي شخصيت هستند. لارني و همكاران (۲۰۱۷) دريافتند خرده مقياسهاي فوكوس و مشاركت همبستگي مثبتي با برون گرايي و گذار از خود[۶] دارند. يعني برون گرايي و نوعي از خودفراموشي[۷] ظاهراً با توانايي فوكوس توجه به محرك ميانجي ساخته و با درگير شدن با محيط مجازي رابطه دارد. مثلاً افراد مضطرب ميتوانند سريعتر منابع توجهي خود را به سوي محركهاي تهديد كننده منحرف كنند و فكر خود را با آنها درگير كنند و در اين خرده مقياسها نمره بالاتري ميآورند. به نظر كلونينگر[۸] و همكاران (۱۹۹۳) گذار از خود عبارت است از همانند شدن[۹] با هر چيزي كه بخشي از يك كل منسجم[۱۰] تلقي ميشود. گذار از خود مستلزم پذيرش، همانند شدن يا اتحاد معنوي با طبيعت يا منبع آن است. گذار از خود چند جنبه يا مرحله دارد: خود فراموشي، همانند شدن با غير خود[۱۱] و پذيرش معنوي[۱۲]. منطقي است كه بپذيريم گذار از خود، بويژه خودفراموشي، با حضور همبستگي مثبتي داشته باشد. ظاهراً خودفراموشي و همانندشدن با غير خود تعيين كننده هاي مهمي در احساس حضور هستند (لارني و همكاران، ۲۰۱۷ ، پناهی شهری ، ۱۳۸۸).
….
….
دیدگاهی بنویسید