تعیین نقش تیپ های شخصیتی (ای-بی-سی-دی) در پیش بینی نارسایی شناختی افراد سیگاری
عنوان پروپوزال: تعیین نقش تیپ های شخصیتی (ای-بی-سی-دی) در پیش بینی نارسایی شناختی افراد سیگاری
قسمت هایی از پروپوزال:
بیان مسأله:
استعمال دخانیات از جمله مشکلات همه جانبهی بشر متمدن امروز است و به عنوان یک گرفتاری جهانگیر و مهلک، تمامی ابعاد سلامتی ساکنان کرهی خاکی را کم و بیش به اشکال مختلف متأثر گردانیده است. شواهد پژوهشی نشان میدهد که مصرف سیگار علت بیماریهای مختلف و تحمیل هزینههای جبرانناپذیر به جامعه نظیر مرگ و میرهای مرتبط با مصرف سیگار، کاهش طول عمر و هزینههای پزشکی است (شاورز[۱]، لارنس[۲]، فاگان[۳] و گیبسون[۴]، ۲۰۱۷). به رغم كاهش مصرف مواد مجاز و غيرمجاز در سالهاي اخير، اعتياد به الكل و مواد مخدر و به ویژه سیگار کشیدن باز هم مشكلات جدي در زندگی افراد هستند. اين مواد به فرايندهاي شناختي آسيب ميرسانند، مشكلات رواني زيربناي اعتياد را تشديد ميكنند و خطر آسيب غيرعمدي و مرگ را افزايش ميدهند (کوهن[۵]، فارلی[۶] و ماسون[۷]، ۲۰۱۷).
نارسایی شناختی متأثر از مصرف سیگار در افراد و پیامدهای آن میباشد، اما باید توجه داشت که تمامی افراد مصرف کنندهی سیگار از عملکرد شناختی خود ناراضی نیستند و امورات زندگی را به خوبی اداره مینمایند، لذا نسبت دادن صرف علت نارسایی شناختی به مصرف سیگار و اثرات آن استنباط درستی نخواهد بود. در این میان تیپهای متفاوت شخصیتی نیز در افراد سیگاری ممکن است به مصرف سیگار روی بیاورند، اما همهی آنها دچار نارسایی در عملکردهای حوزهی شناختی نشوند (قمری و رجبی، ۱۳۸۹).
تقسیمبندی تیپهای شخصیتی به چهار گروه A- B-C-D یکی از دقیق ترین تقسیم بندیها در این زمینه است. افرادی که دارای تیپ شخصیتی A هستند، بسیار رقابتجو، کمالگرا و حساس نسبت به زمان هستند. بزرگترین مشکل افراد این گروه، داشتن استرس بیش از اندازه است. افراد دارای تيپ شخصيتي B بر عكس گروه قبل، بسيار آرام و خونسرد هستند. به ندرت ميتوان افراد اين گروه را دچار استرس و نگراني كرد. گذر زمان براي آنها اهميت چنداني ندارد. بيكار بودن و استراحت كردن براي آنها خوشايند است. افراد گروه B نيز كمالگرا و به دنبال پيشرفت هستند، اما به اندازهی گروه A رقابتجو نيستند. اغلب افراد اين گروه كارهاي خود را در آخرين لحظات انجام ميدهند. اما بالأخره آن كار را انجام ميدهند (خدیوی، زرگر و داودی، ۱۳۹۱).
……
مرور منابع:
پژوهش نعامی (۱۳۹۰) نشان داد که انواع نارسایی شناختی مانند نارسایی حافظه، حواسپرتی و اشتباه کردن رابطهی مثبت و معناداری با استعداد خستگی شغلی علیالخصوص خردهمقیاسهای پاسخ عاطفی، ادراک زمان و بیقراری (ویژگی خاص تیپ A) دارند. بنابراین میتوان گفت که عواطف نامطبوع، احساس بیقراری و ملالت مربوط به خستگی شغلی با توانایی افراد در تمرکز و انجام دادن تکالیف روزمره تداخل پیدا میکند. به عقیدهی وی واکنشها و پاسخهای عاطفی، یکی از ویژگیهای استعداد خستگی در شغل است که میتواند در ایجاد نارسایی شناختی مؤثر واقع شود. عواطف منفی مانند افسردگی میتوانند توانایی تمرکز و تفکر و عملکرد حافظهی فعال را کاهش داده و سرعت ادراک روانی- حرکتی را کند کنند. در پژوهش انصاری و همکاران (۲۰۱۳) نتایج مبین آن بود که از بین تیپهای شخصیتی چهارگانه، تیپهای A و B به ترتیب مناسب ترین تیپها برای مدیریت و عملکرد بهتر در سازمانها میباشند.
………..
فرضيههاي تحقیق:
۱- بین تیپهای شخصیتی (A-B-C-D) و نارسایی شناختی افراد سیگاری رابطه وجود دارد.
- بین تیپهای شخصیتی (A-B-C-D) و لغزش یا خطاهای روزانه در ادراک افراد سیگاری رابطه وجود دارد.
- بین تیپهای شخصیتی (A-B-C-D) و عملکرد حافظهی افراد سیگاری رابطه وجود دارد.
- بین تیپهای شخصیتی (A-B-C-D) و فعالیتهای حرکتی افراد سیگاری رابطه وجود دارد.
۲- تیپهای شخصیتی (A-B-C-D)، نارسایی شناختی را در افراد سیگاری پیشبینی میکند.
- تیپهای شخصیتی (A-B-C-D)، لغزش یا خطاهای روزانه در ادراک را در افراد سیگاری پیشبینی میکند.
- تیپهای شخصیتی (A-B-C-D)، عملکرد حافظه را در افراد سیگاری پیشبینی میکند.
- تیپهای شخصیتی (A-B-C-D)، فعالیتهای حرکتی را در افراد سیگاری پیشبینی میکند.
………….
[۱] – Shavers
[۲] – Lawrence
[۳] – Fagan
[۴] – Gibson
[۵] – Cohen
[۶] – Farley
[۷] – Mason
دیدگاهی بنویسید