مبانی نظری و پیشینه تحقیق برای فصل دوم پایان نامه بررسی تاثیر کود زیستی فسفر بارور-۲ و محلول پاشی عناصر ریز مغذی بر ویژگی های کمی و کیفی جو
مبانی نظری و پیشینه تحقیق برای فصل دوم پایان نامه بررسی تاثیر کود زیستی فسفر بارور-۲ و محلول پاشی عناصر ریز مغذی بر ویژگی های کمی و کیفی جو
فصل اول
كليات و بررسي منابع
۱-۱-طبقه بندی جو
جو متعلق به جنس.Hordeum L با تعداد کروموزوم ۱۴=n2 است. در حال حاضر تمامی دانشمندان علم گیاه شناسی براین عقیده هستند که تمام ارقام زراعی جو تنها متعلق به گونه یاH.vulgare می باشد (نور محمدی و همکاران، ۱۳۸۶).
مهمترين گونه هاي جو عبارتند از:
- جو شش رديفه که در هر بند از محور سنبله خود سه گلچه بارور دارد. جوهای شش ردیفه خود دارای دو زير گونه مي باشند :
- Hordeum Hexastichumكه پهن و كوتاه و تا حدي گرد مي باشد.
HordumVulgare· كه دراز و باريك است.
- جو دو رديفه که در هر بند از محور سنبله خود يک گلچه بارور و دو گلچه غيربارور دارد و بيشتر گونه هاي جو دو رديفه داراي پوسته نازك تر، تقارن بيشتر و يكنواخت اند و به همين جهت جوانه زدن آنها طي مراحل توليد مالت يكنواخت تر است و بنابراين براي توليد مالت و عصاره مالت مناسب تر است.
خاستگاه واقعی جو هنوز ناشناخته است. اما بسیاری از محققین، خاستگاه این گیاه را کوههای زاگرس در غرب ایران، آناتولی جنوبی و فلسطین میدانند. بر پایه نظریه والیوف، مبداء جوی ریشک دار و غلاف دار، کشور اتیوپی و شمال آفریقا و مبداء نوع بدون ریشک، ریشک کوتاه و کلاهک دار، آسیای جنوب شرقی، به ویژه چین، ژاپن و تبت است. جو برای تعداد زیادی از مردمان نواحی سردسیر و خشک (به ویژه خاور میانه و شمال آفریقا) منبع غذایی مهمی به شمار میرود. امروزه بیشتر برای خوراک دام و تهیه فراوردههای تخمیری از این گیاه استفاده میکنند و مهمترین ممالک تولید کننده جو در دنیا عبارتند از کشورهای مشترک المنافع، ایالات متحده آمریکا، کانادا، فرانسه و ترکیه می باشند در ايران نيز در مناطق مختلف از جمله خراسان، لرستان، آذربايجان غربي، خوزستان و فارس ارقام گوناگون جو كشت مي شوند (نور محمدی و همکاران، ۱۳۸۶).
چرخه زندگی این گیاه یک ساله و از خانواده گرامینهها (گندمیان) است. ساقه جو مانند دیگر گندمیان توخالی بوده و ارتفاع آن بر حسب شرایط محیطی، بین ۳۰ تا ۱۲۰سانتی متر است. روی ساقه بین ۵ تا ۱۰ برگ وجود دارد که به طور متناوب در دو طرف ساقه قرار گرفته اند. برگ جو هم مانند دیگر گندمیان دارای غلاف، پهنک، زبانک و گوشواره است. غلاف علاوه بر انجام فعالیت فتوسنتزی، در استحکام ساقه هم نقش دارد (نور محمدی وهمکاران، ۱۳۸۶).
در امتداد ساقه، محور سنبله قرار دارد. سنبله از مجموع سنبلچه ها و هر سنبله از یک گلچه تشکیل یافته است. دانه، داخل گلچه تشکیل می گردد. پوشینک های داخلی و خارجی گلچه، هنگام رسیدن دانه به آن چسبیده و حتی موقع برداشت هم جدا نمی شوند. زمانی که دانه به تدریج رطوبت خود را از دست می دهد، حجم آن کم شده و پوشینک داخلی چین می خورد. میزان این چین خوردگی، مرغوبیت محصول جو را نشان می دهد، بدین ترتیب که هر چه چین ها بیشتر باشد به همان اندازه پوشینک نازک تر است و در نتیجه بهتر می توان از این نوع دانه جو در صنایع تخمیر استفاده نمود (نور محمدی و همکاران، ۱۳۸۶).
۱-۲-گياهشناسي جو
۱-۲-۱-ريشه
ریشه جو توسعه کمتری نسبت به سایر غلات دانه ریز (گندم، چاودار، یولاف) دارد. بیشترین میزان ریشه جو در لایه سطی خاک (۲۵-۰ سانتیمتری سطح خاک) گسترش یافته و در مقایسه با غلات قدرت ضعیف تری برای حل نمودن مواد غذایی خاک دارد (نور محمدی و همکاران، ۱۳۸۶).
۱-۲-۲-ساقه
ساقه جو شبیه گندم ماشوره ای (تو خالی) و شامل گره و میانگره است. طول میانگره ها از پائین به طرف انتهای ساقه افزایش می یابد. طول کل ساقه در اکثر ارقام جو حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ سانتی متر می باشد. قسمتی از ساقه که درست در زیر سنبله قرار دارد ممکن است راست یا خمیده باشد و بنابراین سنبله را به طور افراشته یا سرنگون نگاه می دارد که حالت مزبور از ویژگی های ارقام است. ساقه بعضی از ارقام جو نیز به لحاظ دارا بودن رنگ دانه (آنتوسیانین) بهرنگ ارغوانی می باشد(نور محمدی و همکاران، ۱۳۸۶).
۱-۲-۳-برگ
از هر گره ساقه یک برگ خارج می گردد. تعداد برگ ها ۱۵-۱۰ عدد می باشد. گوشوارک های برگ در جو، بزرگ و داسی شکل است و زبانک یا لیگول آن بزرگتر از گندم می باشد. همچنین غلاف برگ در جو معمولاً فاقد کرک می باشد. برگ های جو دو پر معمولاً باریکتر از جو های شش پر می باشد که در این حالت از یک قشر سفید رنگی پوشانده شده است و یا اینکه ندرتاً براق است. قدرت تولیدی جو در ارقامی که دارای برگ های باریک ولی مورب و مستقیم هستند بیشتر از ارقامی است که در آنها برگ ها پهن ولی خوابیده هستند. برگ های مستقیم و مورب اجازه می دهندکه نور به بخش های پایینی گیاه برسد و در نتیجه در ارقام مزبور سطح جذب مواد غذایی به مقدار بسیار زیادی افزایش می یابد. در جو دو برگ انتهایی اهمیت ویژه ای در ذخیره مواد غذایی در دانه دارد. درصورتی که فعالیت این برگ ها در اثر بیماری متوقف گردد، تولید جو به میزان ۲۵ % کاهش خواهد یافت (نور محمدی و همکاران، ۱۳۸۶).
…..
…..
دیدگاهی بنویسید